Καθώς πρόσφατα ολοκλήρωσα το δεύτερο παιδικό μου παραμύθι, οι εξής άστατες σκέψεις άρχισαν να κατρακυλούν στο σκεπτικό μυαλό μου: Διαβάζουν τα παιδιά μας βιβλία όπως παλιά; Κι αν ναι, τι είδους βιβλία τους αρέσουν πλέον; Κι αν όχι, τι μπορούμε να κάνουμε εμείς, ως γονείς κι ενήλικες - και σε πολλές περιπτώσεις μέντορές τους - προκειμένου να τους μεταλαμπαδεύσουμε αυτή την τόσο σημαντική και μαγική συνήθεια;
Η αξία του διαβάσματος είναι, φυσικά, αδιαμφισβήτητη. Προσωπικά, το πρώτο βιβλίο που διάβαζα μόνη μου ήταν “Το Σεντούκι με τις Πέντε Κλειδαριές” του Ευγένιου Τριβιζά και “κόλλησα” με αυτήν την συνήθεια και δεν έχω ξεκολλήσει ακόμα (κι ούτε θέλω αλλά ούτε και πρόκειται!). Η νέα γενιά, ωστόσο, έχει τόσο καλή και τόσο άμεση επαφή με την τεχνολογία που σε πολλά παιδάκια της γενιάς αυτής μοιάζει ίσως αδιανόητο το να πιάσουν το χάρτινο βιβλίο στα χέρια τους και να διαβάσουν κάτι, όσο ενδιαφέρον ή πιασάρικο και σημαντικό κι αν είναι αυτό. Κι εμείς; Τι κάνουμε εμείς γι’ αυτό; Ή μάλλον, πρέπει να κάνουμε όντως κάτι, ή να αφήσουμε τα πράγματα να εξελιχθούν προς την κατεύθυνση που πρόκειται να πάρουν;
Σύνθετα διλήμματα για απλούς ανθρώπους. Προσωπικά, πιστεύω ότι η αλήθεια είναι κάπου στη μέση. Θεωρώ ότι το παιδάκι πρέπει από μικρή ηλικία να μάθει να χρησιμοποιεί την τεχνολογία και να μην το χρησιμοποιεί η τεχνολογία. Ωστόσο, είναι σημαντικό παράλληλα να έχει επαφή και με τις παλιές μεθόδους και διαδικασίες, γιατί κι αυτές έχουν αποδειχθεί να λειτουργούν για πολύ κόσμο και να προσφέρουν πολλά στο κοινωνικό σύνολο. Επομένως, για εμένα είναι καλό να φέρουμε τα παιδιά μας σε επαφή με το διάβασμα τόσο μέσω ενός e-book, που σίγουρα θα του τραβήξει την προσοχή λόγω των τεχνολογικών μέσων, όσο φυσικά και με ένα κανονικό βιβλίο που θα το πιάνει στα χέρια του και θα μπορεί να γυρίζει τις σελίδες του μια προς μια, όπως έκαναν όλες οι προηγούμενες γενιές.
Σίγουρα, τα παιδιά που γεννιούνται μέσα σε ένα χαοτικό τεχνολογικό σύμπαν έχουν πολύ περισσότερες ασχολίες αλλά και διασπάσεις μέσα στην ημέρα ώστε να κάτσουν σε ένα μέρος του σπιτιού και να αφιερωθούν ολοκληρωτικά σε κάποιο παιδικό βιβλίο. Ωστόσο, εγώ θυμάμαι και τους δύο μου γονείς να είναι διαρκώς με ένα βιβλίο στο χέρι και να διαβάζουν με τεράστια προσήλωση, κάτι που ώθησε κι εμένα να κάνω το ίδιο. Τα παραδείγματα, λοιπόν, σίγουρα παίζουν τεράστιο ρόλο στο τι θα μάθει και θα επαναλάβει τελικά ένα παιδί.
Βέβαια, μου φαίνεται αδιανόητο να ισχυριστεί κανείς ότι ένα παιδί δεν διαβάζει βιβλία κι ότι ευθύνονται οι γονείς γι’ αυτό. Σίγουρα το παράδειγμα φέρνει μίμιση, αλλά όπως είναι φυσικότατο και λογικότατο, ο κάθε άνθρωπος και το κάθε παιδί έχει τις κλίσεις και τις τάσεις του, τις προτιμήσεις του. Κι αυτό είναι πάντα θεμιτό να συμβαίνει, καθώς θα ήταν τουλάχιστον ανιαρό να είμαστε όλοι ίδιοι.
Αυτό που όμως θέλω να επισημάνω είναι ότι ίσως οφείλουμε ως ενήλικες να μάθουμε στα παιδιά να απολαμβάνουν την ανάγνωση με όποιον τρόπο κι αν έρχονται σε επαφή με αυτήν. Άλλα παιδιά θα προτιμήσουν το βιβλιοπωλείο κι άλλα το τάμπλετ. Ε, και τι πειράζει; Άλλωστε, η ζωή προχωράει και οφείλουμε να προσαρμοστούμε στις νέες συνθήκες και να προχωρήσουμε κι εμείς μαζί της. Το παιδικό βιβλίο είναι, για εμένα, σταθερή αξία, καθώς έχει αμέτρητα πλεονεκτήματα. Ωστόσο, η νέα γενιά, ευτυχώς, πάντα θα εξελίσσεται, θα φέρνει την αλλαγή και θα ψάχνει νέους τρόπους να κάνει τα “παλιά” πράγματα.
Κι εμείς έχουμε την ευκαιρία να ωθήσουμε τα νέα παιδιά στο διάβασμα δίχως να επεμβαίνουμε απαραίτητα στον τρόπο και την μέθοδο που θα γίνει κάτι τέτοιο. Αυτή είναι η οπτική που απέκτησα, τουλάχιστον, ολοκληρώνοντας ένα ακόμα παραμύθι.
Περιμένω να ακούσω και τις δικές σας απόψεις πάνω στο θέμα.
©Φιλομένη Φλογερού για το Bookaholic Thoughts Fever ®
