Καλησπέρα σε όλους, στη στήλη της εβδομαδιαίας συνέντευξης, αυτή την εβδομάδα, στο BookaHolic Thoughts (Βιβλιοψίθυροι), φιλοξενούμε τον συγγραφέα Σωτήρη Παπασκούλη!
Καλώς ήρθατε στην ομάδα μας, σας ευχαριστούμε για τον χρόνο σας.
Β.Τ. Πότε ξεκινήσατε να αποτυπώνετε τις σκέψεις σας μέσα από τη γραφή σας και ποιο ήταν το έναυσμα;
Ξεκίνησα να γράφω το 2015, μέσα στο στρατόπεδο που υπηρετούσα τότε στη Χίο, εκ της ανάγκης της περισυλλογής. Κρατούσα ένα υποτυπώδες ημερολόγιο. Όταν βγήκα, έπειτα από μερικές εσωτερικές ζυμώσεις και συγκυριακές αλλαγές στη ζωή μου, ξεκίνησα να γράφω συστηματικά. Χωρίς να έχω στόχο ακόμη το «βιβλίο». Η συστηματική καταγραφή των σκέψεων έδωσε σπίθα στη δημιουργική πλευρά της όλης διαδικασίας. Τη συνέχεια την ξέρετε. Η συνέχεια εξιστορείται μέσα σε αυτό το βιβλίο με το εξαιρετικά και κατάλληλα εκφραστικό εξώφυλλο. Είναι όλα εκεί.
Β.Τ. Το πρόσφατο μυθιστόρημα σας με τίτλο «Δυο ποτά και μια φτηνή ατάκα» πώς προέκυψε; Θεματικά που κινείται;
Προέκυψε λόγω ανίας, εσωτερικής μοναξιάς, θλίψης, σύγχυσης και σεξουαλικής εκτόνωσης των προηγουμένων, με παράλληλη καταγραφή των συναισθημάτων και των περιστατικών που τροφοδοτούσε το επόμενο ξέσπασμα. Απλά όλα είναι ντυμένα σε μια ιστορία. Θεματικά κινείται στα παραπάνω προφανώς. Με λίγο περισσότερο δράμα και φαντασία.
Β.Τ. Ποιο ήταν το αγαπημένο σας βιβλίο όταν ήσασταν παιδί; Το έχετε ξαναδιαβάσει έκτοτε;
Είχα διαβάσει ελάχιστα βιβλία όταν ήμουν σε μικρή ηλικία. Έπαιζα video games και έβλεπα σε repeat το «LORD OF THE RINGS». Λατρεία αυτό το έπος. Έχω διαβάσει και τα βιβλία. Νομίζω ότι περισσότερο μου άρεσαν οι περσικοί πόλεμοι. Ναι, αυτό πρέπει να ήταν, αν όχι οι τρείς σωματοφύλακες, που ήταν δώρο της μητέρας μου και που στην αφιέρωση περιγραφόταν ως «πρώτο βιβλίο». Οι περσικοί πόλεμοι.
Β.Τ. Ποιος είναι για σας ο ορισμός του καλού βιβλίου; Η ποιότητά του είναι ανάλογη των σελίδων του ή είναι ανεξάρτητο; Ποια είναι η άποψή σας;
Καλό βιβλίο, χμμ. Ξέρω ποιο δεν είναι καλό βιβλίο. Ένας απλός κανόνας για να μετρήσεις γρήγορα, σε πρώτη εξέταση, την αξία ενός βιβλίου που δεν έχεις διαβάσει είναι να αναζητήσεις το κοινό που είχε απήχηση. Το προφίλ των αναγνωστών είναι ένας ασφαλής τρόπος. Βλέπε τους εμπορικούς Έλληνες συγγραφείς, δεν θα πω κάτι περισσότερο περί αυτού. Καλό βιβλίο για εμένα είναι οτιδήποτε φτιάχτηκε από καλλιτεχνική ανάγκη, και όχι για εμπορικούς σκοπούς. Η συγγραφή είναι τέχνη όχι βιοποριστική διαδικασία.
Β.Τ. Ποιο βιβλίο διαβάζετε αυτό τον καιρό και ποιο θα προτείνατε αυτήν την εποχή;
Διαβάζω φιλοσοφία, το «Ον και η ουσία» του Ζιλσόν.
Β.Τ. Θα θέλατε να μας πείτε με ποιο κριτήριο επιλέγετε τον κάθε τίτλο για το βιβλίο σας;
Ο τίτλος. Ο τίτλος είναι σαν να φωνάζεις δυνατά το περιεχόμενο της ιστορίας σου. Αν η κραυγή είναι ικανοποιητική κατά βαθμό τέτοιο που να δικαιολογεί όλη τη διαδικασία της συγγραφής, τότε έχεις βρει τον τίτλο. Είναι εσωτερική διαδικασία. Δεν είναι απαραίτητα για εμένα όσον αφορά την συγγραφή εν γένει, αλλά στα πλαίσια της έκδοσης, ναι είναι καίρια.
 |
| |ΠΕΡΊΛΗΨΗ| Προτού περπατήσεις, σέρνεσαι. Σέρνεσαι μέχρι η προοπτική της όρθιας στάσης να γίνει περισσότερο δελεαστική από το βόλεμα της αδράνειας του πατώματος. Η επιστροφή στη μικρή επαρχιακή πόλη όπου μεγάλωσε, θα φέρει τον Γιάννη Στάνκο αντιμέτωπο με τον σκοτεινό εαυτό του. Οικογενειακά προβλήματα, τρελή πρώην γκόμενα, πρωταρχικό στάδιο εθισμού στο αλκοόλ και διάχυτη εσωτερική σύγχυση, είναι η κορυφή του παγόβουνου. Αυτοαπέχθεια και κυνισμός τρέφουν τη ρουτίνα της ζωής του. Η απόφαση να ξυπνήσει από τον λήθαργο θα τον μεταφέρει από τα σκοτεινά μέρη του μυαλού του, στα σκοτεινά μπαρ της Αθήνας, όπου ο αγώνας για επιβίωση κάνει διάλειμμα με ροκ εν ρολ και «ξίδι». Η Μέκκα του πολιτισμού θα γίνει η απέραντη αρένα του, σε μια μάχη για ενηλικίωση. |
Β.Τ. Παρελθόν – Παρόν – Μέλλον, τι σας εμπνέει περισσότερο για τη γραφή σας;
Ξεκίνησε εγωκεντρικά. Στην αρχή ήταν όλα για τον εαυτό μου. Οι σκέψεις μου και εγώ. Τώρα δεν είναι έτσι. Τώρα γράφω για να προσφέρω κάτι. Θέλω να αφήσω τις ιδέες μου ως εν δυνάμει λύσεις ή και τροφή για σκέψη για όσους ενδεχομένως να τις χρειαστούν. Πάντοτε όμως ως ιστορία. Δεν έχει πλάκα αλλιώς.
Β.Τ. Ποια είναι τα επόμενα συγγραφικά σας σχέδια;
Είναι να βρω χρόνο και πειθαρχία να γράψω.
Β.Τ. Θα θέλαμε μέσα σε λίγες γραμμές να μας περιγράψετε τον εαυτό σας, τα μειονεκτήματα/πλεονεκτήματα που σας βοηθούν ή εμποδίζουν για να γράψετε, πώς σας αρέσει να περνάτε τον ελεύθερο χρόνο σας, αλλά και τι σημαίνει για σας ο έρωτας και, ποιος ο ρόλος του στη ζωή σας.
Είμαι παρορμητικός κατά μια έννοια, και συγκρατημένος κατά μια άλλη πιο καθημερινή, λειτουργική έννοια. Βαθύτατα συναισθηματικός και μερικές φορές κολλάω σε εμμονές. Γενικά κολλάω σε σκέψεις και σε ιδέες μέχρι να τις αναλύσω απόλυτα μέσα μου. Είμαι πολύ πειθαρχημένος, όσο υπάρχει κάποιο κίνητρο να είμαι πειθαρχημένος σε κάτι. Η πειθαρχία με βοηθάει να γράφω, χρειάζεται πειθαρχία για να ολοκληρώσεις κάτι. Στα κίνητρα το χάνω λίγο, και στην σύγχυση που βιώνω διαφωνώντας με τον εαυτό μου για τους δρόμους που επιλέγω να ακολουθήσω. Μειονεκτήματα, πλεονεκτήματα, λίγο πολύ όπως όλοι μας, δεν είμαι διαφορετικός. Μ αρέσει ο έρωτας, δίνει ζωή.
Β.Τ. Πιστεύετε, πως ο συγγραφέας πρέπει να ζει έντονα και ακραία για να εμπνευστεί; Μια πληκτική ζωή τι επίδραση μπορεί να έχει στο έργο ενός συγγραφέα; Μόνο τα ρίσκα, οι εναλλαγές ή ο πόνος τροφοδοτούν την έμπνευση;
Δεν ξέρω πώς πρέπει να ζει ο συγγραφέας, απλά πιστεύω ότι ο καθένας πρέπει να ζει όπως του αρέσει. Το βασικό είναι τα ερεθίσματα και η επεξεργασία τους, η εσωτερική ισορροπία. Η έμπνευση, ή καλύτερα οι αιτίες για σκέψη και δημιουργία είναι πηγαίες και δεδομένες για τον καθένα.
Β.Τ. Πιστεύετε πως η συγγραφή είναι μια εποικοδομητική διέξοδος ορισμένων ατόμων, όπου αποφορτίζονται αποτυπώνοντας στο χαρτί (ή στην οθόνη, πλέον) όλα τους τα συναισθήματα;
Δηλαδή, λειτουργεί η γραφή, έμμετρη ή πεζή ως ένα είδος ψυχοθεραπείας; Γιατί στις μέρες μας όλο και περισσότερα άτομα πάσχουν από κάποιου είδους ψυχολογική διαταραχή όπως κατάθλιψη, αγοραφοβία, κρίσεις πανικού η από κάποιου άλλου είδους εξάρτηση.
Δεν είμαι ειδικός, θα μιλήσω ως κάποιος μη σχετικός με την ψυχολογία. Η γνώμη μου είναι ότι βοηθάει. Είναι ένας τρόπος ενδοσκόπησης, ίσως.
Β.Τ. Τι θα συμβουλεύατε έναν νέο συγγραφέα; Στη χώρα μας δίνονται οι κατάλληλες ευκαιρίες σε νέους δημιουργούς να αναδείξουν το ταλέντο τους; Πού ξεκινά ο ανταγωνισμός και πού τελειώνει η «ευγενής άμιλλα» των παλαιότερων έναντι των νέων δημιουργών;
Θα συμβούλευα να κάνει ό,τι θέλει, να μην ακολουθήσει κανένα κανόνα, να μείνει αυθεντικός. Να ψάξει μόνος του για ευκαιρίες. Οι παλαιότεροι είναι, όπως περιγράφει και ο όρος, παλαιότεροι. Λίγο πολύ η εξέλιξη τους αφήνει πίσω, μαζί με το κοινό τους. Είναι ελάχιστοι αυτοί που καταφέρνουν να συμβαδίσουν με την εποχή και να είναι αυθεντικά δημιουργικοί. Δεν πρέπει να μας απασχολεί τόσο πολύ το παλιό. Δεν επιθυμώ να ακουστώ σκληρός αλλά, θα το κάνω.
Το μεγαλύτερο μέρος της σύγχρονης Ελληνικής λογοτεχνίας είναι αδιάφορο. Τα περισσότερα βιβλία θυμίζουν μεξικάνικες σαπουνόπερες, και το κοινό που τα αναγνώσκει έχει μεγαλώσει σε αυτή την κουλτούρα της σαπουνόπερας. Υπάρχει βαθιά έλλειψη μόρφωσης. Η νέα γενιά, στην οποία έχω τόση ελπίδα, ίσως δώσει κάτι, περισσότερο, κάτι βαθύτερο. Η μόρφωση είναι αυτή που θα δώσει την ώθηση για τα πάντα. Χρειάζεται μόρφωση και καλλιέργεια του πνεύματος για να αναβαθμιστούμε και να επιτύχουμε ένα ωριμότερο επίπεδο και στις τέχνες.
Β.Τ. Ποιοι συγγραφείς σημάδεψαν τη γραφή σας; Υπάρχει κάποια φράση-απόφθεγμα που σας έχει «στιγματίσει» από κάποιο μεγάλο Λογοτέχνη; Γενικότερα από ποια λογοτεχνικά ή καλλιτεχνικά ρεύματα έχετε επηρεαστεί και ποιους ποιητές ή λογοτέχνες θαυμάζετε;
Δεν έχω ιδέα. Δεν έχω αποκτήσει την απαιτούμενη λογοτεχνική παιδεία για να έχει κάποια ουσία η δήλωση μου περί αυτού. Ελπίζω στο μέλλον να το κάνω.
Β.Τ. Τα νέα λογοτεχνικά στέκια στην εποχή μας είναι τα κοινωνικά δίκτυα, Facebook, Twitter, Instagram, όπου πολλοί λογοτέχνες παρουσιάζουν τα έργα τους και συνομιλούν με αναγνώστες. Πιστεύετε γενικά πως βοηθά το διαδίκτυο τους νέους δημιουργούς, μέσα από ομάδες, σελίδες και συμβάλλει στην λογοτεχνία;
Πού σταματά η ατομική παρουσίαση έργων ενός συγγραφέα και που γίνεται κατάχρηση ξεπερνώντας τα όρια της αυτοπροβολής;
Είναι ένας καλός τρόπος διαφήμισης, προβολής. Δίνει το χώρο να προβάλει κανείς δωρεάν δημόσια αυτό που έχει στην κατοχή του. Είναι πολύ καινούργιο όλο αυτό, είναι νέα εποχή. Τα όρια είναι θολά, δεν είμαι σίγουρος. Υπάρχει μια μεγάλη δόση υποκειμενικότητας στην αναγνώριση ορίων. Λίγο πολύ, το σπαμ ενοχλεί τους πάντες.
Β.Τ. Ολοκληρώνοντας αυτή την όμορφη συζήτηση θα θέλαμε να μας πείτε πως μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί σας, όσοι επιθυμούν αλλά και που μπορούν να αποκτήσουν τα βιβλία σας.
Μπορούν να με βρουν στο facebook (Sotiris Papaskoulis), αν επιθυμούν. Το βιβλίο μου βρίσκεται σε όλα τα μεγάλα βιβλιοπωλεία της Ελλάδας, στο Public, στην Πνοή και σε όλα τα ηλεκτρονικά βιβλιοπωλεία.
Ας κλείσουμε με ένα αγαπημένο σας απόφθεγμα η ποίημα, δικό σας η αλλού συγγραφέα/ ποιητή.
Ελευθερία. Θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία!
Σας ευχαριστώ πολύ για την τιμή και χαρά να συμμετέχετε στην ομάδα μας. Σας ευχόμαστε κάθε επιτυχία και πάντα να είστε δημιουργικός με αστείρευτη έμπνευση.
Εγώ σας ευχαριστώ για την ευκαιρία που μου δώσατε να εκφραστώ αυθόρμητα.
Το βιβλίο του συγγραφέα «Δύο ποτά και μία φτηνή ατάκα», κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πνοή.
©Νάντια Βαβάση για το Bookaholic Thoughts 2019.
