Οι μαγεμένες (Las Incantadas) - Μαίρη Κόντζογλου
Ένα ταξίδι στην ιστορία των Μαγεμένων της Θεσσαλονίκης μας που μεταφέρθηκαν στο μουσείο του Λούβρου το 1864 από τον Γάλλο παλαιογράφο Εμμανουέλ Μιλέρ, που τα αγόρασε από την τουρκική κυβέρνηση λες και ήταν ιδιωτική περιουσία.
Πέντε χρόνια μετά, το 1869, με διαταγή του Ναπολέοντα Γ’ οι" Μαγεμένες" και τα 5 κιονόκρανα και τμήματα του διαζώματος μεταφέρθηκαν στο Μουσείο του Λούβρου, όπου γίνονται γνωστά ως τα Ελγίνεια της Θεσσαλονίκης.
Ιστορία, μυθοπλασία, πατριωτισμός, έρωτας, ανατροπές, ένταση δεμένα με την αριστοτεχνική γραφή της Κας Κόντζογλου.
Ένα ταξίδι πίσω στο χρόνο για να μας συστήσει τις "Μαγεμένες", που αρκετοί νεοέλληνες αγνοούν την ύπαρξη τους , ενώ άλλοι φευγαλέα έχουν ακούσει κάποια στιγμή στη ζωή τους μια αναφορά για αυτές χωρίς να ξέρουν κάτι περισσότερο και πολλοί λίγοι ξέρουν την πραγματική ιστορία τους.
Μια ιστορία που η συγγραφέα μας φέρνει στο προσκήνιο γνωρίζοντας μας τον Νταβίντ έναν εβραίο έμπορο που κατοικεί στο σπίτι που είναι δίπλα στις "Μαγεμένες" και έχει δώσει όρκο να προστατέψει το μνημείο. Η μικρότερη του κόρη, η Αννίκα, αγαπά τις τέχνες, τα γράμματα και θέλει να μαθαίνει όσο το δυνατόν περισσότερα. Ο πατέρας της το αντιλαμβάνεται και με τον τρόπο του προσπαθεί να διευρύνει η Αννίκα τις γνώσεις της γιατί τη θεωρεί πολύ καλύτερη και από δέκα γιους. Παρόλο που τα ήθη και τα έθιμα της εποχής εκείνης υποχρεώνουν τις γυναίκες να γνωρίζουν μόνο ότι αφορά το νοικοκυριό, το πλέξιμο και το μεγάλωμα των παιδιών.
Μια ιστορία που η συγγραφέα μας φέρνει στο προσκήνιο γνωρίζοντας μας τον Νταβίντ έναν εβραίο έμπορο που κατοικεί στο σπίτι που είναι δίπλα στις "Μαγεμένες" και έχει δώσει όρκο να προστατέψει το μνημείο. Η μικρότερη του κόρη, η Αννίκα, αγαπά τις τέχνες, τα γράμματα και θέλει να μαθαίνει όσο το δυνατόν περισσότερα. Ο πατέρας της το αντιλαμβάνεται και με τον τρόπο του προσπαθεί να διευρύνει η Αννίκα τις γνώσεις της γιατί τη θεωρεί πολύ καλύτερη και από δέκα γιους. Παρόλο που τα ήθη και τα έθιμα της εποχής εκείνης υποχρεώνουν τις γυναίκες να γνωρίζουν μόνο ότι αφορά το νοικοκυριό, το πλέξιμο και το μεγάλωμα των παιδιών.
Ο Νταβίντ έχει στη δούλεψη του και ένα παραγιό, τον Νικόλα, που είναι άξιος και πολλές φορές τον βλέπει σα τον γιο που δεν απέκτησε ποτέ παρόλο που έχει την Αννίκα του. Η εμπιστοσύνη του Νταβίντ προς τον Νικόλα είναι τέτοια που τον έστελνε για να κλείνει δουλειές αντί εκείνον. Ο Νικόλας είναι ερωτευμένος με την Αννίκα και βλέπονται κρυφά με τη βοήθεια του γάτου του, Λευτέρη, γιατί δεν πρέπει να μαθευτεί ότι αγαπιούνται, υπάρχουν πολλά ζητήματα της εποχής που δεν τους επιτρέπουν να είναι μαζί αλλά οι καρδιές τους, καιρό τώρα χτυπούν σα να είναι μια.
Και μέσα σε όλα θα γνωρίσετε τον Αλέξανδρο, μεγαλωμένος στην Γαλλία, θα γίνει ο καλύτερος φίλος του Νικόλα και μαζί με άλλους θα εναντιωθούν στον Μίλερ που ήθελε να πάρει το μνημείο από την Θεσσαλονίκη.
Ο Αλέξανδρος, από την στιγμή που πάτησε το πόδι του στη Θεσσαλονίκη έμοιαζε σα να ήταν εκεί και να μην ήταν. Και σε αυτό έπαιξε μεγάλο ρόλο ο πατέρας του, που μισούσε και ζήλευε τον γιο του. Και αυτό είχε ξεκινήσει από όταν ήταν μικρός, για την σχέση που είχε ο Αλέξανδρος με τη μητέρα του και τους παππούδες του, τη μόρφωση που του δόθηκε ενάντια στη δική του επιθυμία.
Γιατί θα προτιμούσε να τον είχε κοντά του ώστε να τον μάθει τα πάντα για το εμπόριο, ώστε να τον αφήνει στο πόδι του όταν χρειαζόταν και ίσως εκείνος να έχει το ελεύθερο να κάνει άλλες δουλειές που δεν ήθελε να γνωρίζει κανείς με μεγαλύτερη ευκολία (;).
Ο Αλέξανδρος, από την στιγμή που πάτησε το πόδι του στη Θεσσαλονίκη έμοιαζε σα να ήταν εκεί και να μην ήταν. Και σε αυτό έπαιξε μεγάλο ρόλο ο πατέρας του, που μισούσε και ζήλευε τον γιο του. Και αυτό είχε ξεκινήσει από όταν ήταν μικρός, για την σχέση που είχε ο Αλέξανδρος με τη μητέρα του και τους παππούδες του, τη μόρφωση που του δόθηκε ενάντια στη δική του επιθυμία.
Γιατί θα προτιμούσε να τον είχε κοντά του ώστε να τον μάθει τα πάντα για το εμπόριο, ώστε να τον αφήνει στο πόδι του όταν χρειαζόταν και ίσως εκείνος να έχει το ελεύθερο να κάνει άλλες δουλειές που δεν ήθελε να γνωρίζει κανείς με μεγαλύτερη ευκολία (;).
Ένα βιβλίο που οι σελίδες γυρνούν μόνες τους, διαβάζεις και γνωρίζεις τον τρόπο που ζούσαν εκείνη την εποχή με τα θετικά, τα αρνητικά, τις διάφορες κουλτούρες, την καταπίεση και την δίψα για ελευθερία.
Αλλά και την αγωνία των συναντήσεων που έκαναν οι επαναστάτες μέχρι να φτάσουν στο σημείο της συνάντησης αλλά και όταν έφευγαν, το βάρος των αποφάσεων που καλούνταν να πάρουν. Πόσο δύσκολο ήταν εκείνο το δίλημμα να προδώσουν την επανάσταση που προετοίμαζαν χρόνια πριν ή να σώσουν το μνημείο που και αυτό τους πονούσε γιατί ήταν κομμάτι τους;
Αλλά και την αγωνία των συναντήσεων που έκαναν οι επαναστάτες μέχρι να φτάσουν στο σημείο της συνάντησης αλλά και όταν έφευγαν, το βάρος των αποφάσεων που καλούνταν να πάρουν. Πόσο δύσκολο ήταν εκείνο το δίλημμα να προδώσουν την επανάσταση που προετοίμαζαν χρόνια πριν ή να σώσουν το μνημείο που και αυτό τους πονούσε γιατί ήταν κομμάτι τους;
Το βιβλίο της Κας Κόντζογλου διαβάζοντας το θα σας επιτρέψει να γνωρίζετε ένα κομμάτι της ιστορίας μας, που αξίζει να ψάξετε περισσότερο, να βιώσετε τα συναισθήματα και τις αγωνίες εκείνης της εποχής αλλά και να γνωρίσετε την καθημερινότητα των ανθρώπων που ζούσαν τότε, γι' αυτά αλλά για την μοναδική πένα της αξίζει να το διαβάσετε!
Αναστασία Πέρρου